Μεγάλη Παρασκευή: Ω Γλυκύ μου Έαρ - Τα Εγκώμια της Θεοτόκου
Η ημέρα της απόλυτης θλίψης. Η Εκκλησία να θρηνεί τον θάνατο του Ιησού στον Σταυρό.Το «Ω Γλυκύ μου Έαρ» εκφράζει τον μητρικό θρήνο της Παναγίας.
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η ημέρα της απόλυτης θλίψης, με την Εκκλησία να θρηνεί τον θάνατο του Ιησού στον Σταυρό. Η ακολουθία του Επιταφίου, με τα Εγκώμια της Θεοτόκου, αποτελεί το κορυφαίο σημείο. Το «Ω Γλυκύ μου Έαρ», μέρος των Εγκωμίων, αποδίδεται παραδοσιακά στον Ιωάννη τον Δαμασκηνό, όπως σημειώνει ο Ευστράτιος Αργέντης (1955), και εκφράζει τον μητρικό θρήνο της Παναγίας.
Ο Ιωάννης Φουντούλης αναλύει πώς οι τρεις στάσεις των Εγκωμίων («Η ζωή εν τάφω», «Άξιον εστί», «Αι γενεαί πάσαι») συνδέουν τον πόνο της Θεοτόκου με τη θεία θυσία (Φουντούλης, 1990). Ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν τονίζει ότι η περιφορά του Επιταφίου ενώνει τους πιστούς σε μια πράξη συλλογικής συμμετοχής στο Πάθος (Schmemann, 1986). Ο π. Ιωάννης Μέγεντορφ προσθέτει ότι η ημέρα αυτή αποκαλύπτει το παράδοξο της χριστιανικής πίστης: ο θάνατος γίνεται πηγή ζωής (Meyendorff, 1987). Στις εκκλησίες, η καμπάνα χτυπά πένθιμα, ενώ τα λουλούδια που στολίζουν τον Επιτάφιο συμβολίζουν την ελπίδα μέσα στη θλίψη.
Ο Γεώργιος Φλωρόφσκυ βλέπει στη Μεγάλη Παρασκευή την κορύφωση της θείας κένωσης, όπου ο Χριστός ταυτίζεται πλήρως με την ανθρώπινη οδύνη (Φλωρόφσκυ, 1972). Η ατμόσφαιρα γεμίζει σιωπή και κατάνυξη, με τους πιστούς να συμμετέχουν ψάλλοντας και να περνούν κάτω από τον Επιτάφιο, σε μια πράξη ταπείνωσης και ευλάβειας. Η ημέρα κλείνει με την προσδοκία της Ανάστασης.
